Eserin adı:

Zübdetü’t-Tevarih

Şehir:

Sultanahmet, İstanbul, Türkiye

Müze:

Türk ve İslam Eserleri Müzesi

About Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Sultanahmet

Eserin asıl sahibi:

Sultan III. Murad (H. 982-1003/ M. 1574-1595)

Eserin yapım tarihi:

H. 993 / M. 1583

Usta(lar):

Hattat: Seyyid Lokman Aşuri; Nakkaşlar: es-Seyyid Lütfi, Molla Kasım ve Üstad Osman ve ekibi.

Müze Envanter Numarası:

1973

Malzeme ve teknik:

Aharlı kağıt, mürekkep, suluboya, altın yaldız, ciltte lake tekniği kullanılmıştır.

Ebatları:

Boy: 64.7 cm. En: 41.3 cm

Dönem / Hanedan:

Osmanlı Dönemi

Üretim veya buluntu yeri:

İstanbul.

Tanıtım:

Eser, ince aharlı kağıt üzerine iri nesih hat ve siyah mürekkeple, 90 yaprak halinde Türkçe yazılmıştır. İçinde konuyla ilgili olarak, bazı sayfalarda tek bazı sayfalarda ise çift minyatür olmak üzere 55 adet minyatür bulunmaktadır. Eserin 1b-2a sayfalarında yuvarlak iki madalyon içine eserin Sultan III. Murad'ın hazinesi için hazırlandığı ve eserin konusu yazılmıştır. 37 satır halinde yazılan metnin serlevhası ve bölüm başlıkları tezhiplidir. Serlevha ve bölüm başlıklarındaki tezhiplerde hatayi ve rumi üslubundaki bitkisel kompozisyonlar, ilk sayfadaki madalyonlar etrafında ise halkar bezeme görülür.

Eserin koyu yeşil renkli cildi lakedir (Edirnekari). Ağırlıklı olarak kullanılan altın ve gümüş yaldızla renklendirilen dış kapaklar halkâr bezeme ile, iç kapaklar ise salbek, köşebent ve şemselerden oluşan düzenlemelerle süslenmiştir. Orijinal değildir.

Sarayın Şehnamecisi Seyyid Lokman Aşuri tarafından yazılan eser iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm: evren ve burçlar kuşağı ile başlamakta, Tevrat, İncil ve Kur'an kaynak alınarak peygamber ve dine hizmet etmiş kişilerin hayat hikayelerinin resimlerle anlatılmasıyla devam etmektedir. Hz. Muhammed, Dört Halife Devri, Emeviler, Abbasiler, Erken İslam dönemi, Gazneli, İlhanlı, Selçuklu ve Timurlular gibi Müslüman devletlerin sultanlarının ve devlet adamlarının secereleriyle birinci bölüm sona ermektedir. İkinci bölümde Osmanlı Devleti'nin kurucusu Sultan Osman'dan başlayarak Sultan III. Murad'a kadar hüküm süren Osmanlı sultanlarının portreleri yer almaktadır. Bu sultanlar döneminde yaşanan siyasi olayların anlatılmasıyla ikinci bölüm son bulmaktadır.

Sultan III. Murad (H. 982-1003/ M. 1574-1595)'ın hazinesi için hazırlanan bu eser gerek minyatür üslubundaki kalite, gerekse cildi ve hattı ile Osmanlı sanatı içinde bir sultan hazinesi için hazırlanan başyapıtlardan biridir.

View Short Description

Sultan III. Murad'ın emri ile ünlü tarihçi Seyyid Lokman tarafından yazılan, ünlü nakkaşlar Molla Kasım ve üstat Osman tarafından resimlenen, yaradılıştan itibaren Peygamberleri, İslamiyet'in doğuşunu ve devletlerin tarihini anlatan eser, Osmanlı resim sanatı'nın ünik eserlerinden biridir.

Tarihlendirme:

Eser üzerinde Sultan III. Murad (H. 982-1003/ M.1574-1595)'ın hazinesi için H. 993 / M. 1583 tarihinde hazırlandığı belirtilmektedir.

Eserin müzeye geliş şekli:

Sultan I. Abdülaziz'in annesi Sultan II. Mahmud'un eşi Pertevniyal Valide Sultan Sultan (öl: H. 1300 / M. 1883 - Valide Sultanlığı: 1861-1876)'ın İstanbul-Aksaray'da yaptırdığı külliyenin kütüphanesinden 1915 yılında getirilmiştir.

Üretim yerinin saptanması:

Sultanın emriyle İstanbul'da yazılmış olmalıdır.

Seçme Kaynakça:

Aksoy, Ş., Zübdetü't Tevarih Sultan III. Murad için Hazırlanan bir Şehname, P. Art, Culture, Antique, 3 (1996) s. 17-37.

In Pursuit 0f Excellence, İstanbul 1993, s.42, Pl. 19A-E, s: 52-56

Renda, G.,New Light on the Painters of the Zubdat at Tawarikh in the Museum of Turkish and Islamic Arts in Istanbul”, Fourth International Congress of Turkish Art, s.183-200.

ölçer, N. vd, Türk ve İslam Eserleri Müzesi, İstanbul, 2002, s. 272-75.

Citation:

Sevgi Kutluay "Zübdetü’t-Tevarih" in "Discover Islamic Art", Museum With No Frontiers, 2024. https://islamicart.museumwnf.org/database_item.php?id=object;ISL;tr;Mus01;35;tr

Hazırlayan: Sevgi Kutluay

MWNF Numarası: TR 64

RELATED CONTENT

Related monuments

 Artistic Introduction

 Timeline for this item


On display in


Download

As PDF (including images) As Word (text only)