Eserin adı:

Alçı Kabartma

Şehir:

Sultanahmet, İstanbul, Türkiye

Müze:

Türk ve İslam Eserleri Müzesi

About Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Sultanahmet

Eserin yapım tarihi:

H. 7.-8. / M. 13-14. yüzyıl

Müze Envanter Numarası:

2831

Ebatları:

Yük: 28cm., Gen: 53 cm., Kal: 4 cm

Dönem / Hanedan:

Anadolu Selçuklu Dönemi

Üretim veya buluntu yeri:

Konya.

Tanıtım:

İki süvarinin ejder ve aslanla olan mücadelesini konu alan friz parçası. üstte yıldız ve çokgen geçmelerden oluşan geometrik bezemeli geniş bir bordürle sınırlandırılan yüzey, rumi, palmet ve kıvrık dallardan oluşan bitkisel kompozisyonlarla doldurulmuştur. Bu zemin üzerinde, karşılıklı, koşar vaziyetteki soldaki atlı bir ejderhayı, sağdaki ise, bir aslanı öldürürken tasvir edilmiştir. Figürler, giysileri ve yüz hatlarıyla karakteristik Selçuklu figürleridir. Atların doğadakine yakın bir gerçeklikle tasvir edilmesi, süvarilerden birinin o anda arkasını dönerek aslan kılıcını saplaması sahneye hareket unsuru kazandırmaktadır. Atlı bir süvarinin ejderhayı öldürme sahnesi Selçuklu öncesinde de Anadolu'da çok sevilen bir konudur. Hıristiyan sanatında ejderhayı öldüren Aziz Georgios, benzer biçimde tasvir edilmiştir.

Konya Sarayına ait alçı fragman üzerinde, atlı süvariler eşliğindeki bir figürün ejderha ile mücadelesi işlenmiştir. Giysi ve aksesuarlar ile figürlerin işlenişi, Anadolu Selçuklu döneminin çok işlenen konularından olan atlı tasvirler ve av sahnelerinde görülen özellikleri yansıtmaktadır.

Tarihlendirme:

Atlı kompozisyonları ve av sahneleri Anadolu Selçuklu sanatında yaygın görülür. Stilistik özelliklerine dayanılarak 7.-8. / 13.-14. yüzyıllara tarihlendirilmektedir.

Eserin müzeye geliş şekli:

1941 yılında Konya Sarayı kazılarında bulunarak Müze'ye getirilmiştir.

Üretim yerinin saptanması:

Konya Sarayı kazısı sırasında bulunmuştur ancak üretim yeri bilinmemekle beraber Konya olması muhtemeldir.

Seçme Kaynakça:

Diez, E. ve Aslanapa, O. Türk Sanatı, İstanbul, 1955.

Erdmann, K. Ibn-Bibi als Kunsthistorische Quelle, Publication l'Institute Historique et Archeologique de Stamboul 14, İstanbul, 1962

Kühnel, E.- M. A. Ogan, İstanbul Arkeoloji Müzelerinde Şaheserler, Cilt III, çinili Köşk'de Türk ve İslam Eserleri Koleksiyonu, Berlin ve Leipzig, 1938

ölçer, N. vd, Türk ve İslam Eserleri Müzesi, İstanbul, 2002, s.114-115

Sarre, F. Der Kiosk von Konia, Berlin, 1936.

Citation:

Cihat Soyhan "Alçı Kabartma" in "Discover Islamic Art", Museum With No Frontiers, 2024. https://islamicart.museumwnf.org/database_item.php?id=object;ISL;tr;Mus01;9;tr

Hazırlayan: Cihat Soyhan

MWNF Numarası: TR 16